Sinds het uitbreken van het nieuwe Coronavirus in de stad Wuhan in China , eind december 2019 ; zijn de gesprekken en debatten over het coronavirus wereldwijd en ook hier bij ons in België , niet meer weg te denken . Het gaat zelfs zover , dat het impact ( Sociaal-economisch , Fysisch –Psychisch en ja zelfs Menselijk en Religieus ) overweldigend is.
De gevolgen zijn zo ingrijpend dat ze op ons dagdagelijkse leven- dezer dagen- zeker niet te overzien zijn . Volgens de website , worldmeter [1] zitten we tot het schrijven van dit artikel ( 02/04/2020 ) met een aantal slachtoffers van het coronavirus , medische term (SARS - CoV- 2 wat de ziekte COVID-19 veroorzaakt. Covid-19 ( dat begint met koorts dan hoest en vervolgens kortademigheid veroorzaakt ) al aan 48 135 doden en met 937 783 besmet in 180 landen. In België alleen al , zijn er in totaal 13 964 positief getest en zijn er al 828 mensen overleden. Het goede nieuws is wel , dat er reeds 200 317 patiënten al genezen zijn en Nu een trend van teruggang is op te merken qua infecties in China waar de virus zich voor het eerst de kop opstak.
Corona komt van het Latijns en staat als benaming voor kroon, gezien de virus door haar puntige vorm op die van een kroon lijkt. De Wereldgezondheidsorganisatie ( WHO) heeft het Covid-19 in haar persconferentie op 11 maart 2020 uitgeroepen tot een pandemie[2] en verklaarde dat zijn snelle verspreiding gebeurt via minuscule vochtdruppels door te hoesten of te niezen of iemand aan te raken .Het is ook een zoönotischvirus dat van dieren op mensen kan worden overgedragen.[3]
Niet enkel de massa van informatie of opbod ervan die we dagelijks opvangen , maar ook de speculaties die worden gedaan betreffende de CBRN ( chemische , biologische , radio-logische en nucleaire ) dreigingen wegen zo zwaar dat ze verkeerde denkbeelden in de hand werken en ervoor zorgen dat deze op een ongeziene wijze zo snel verspreiden en circuleren voornamelijk bij jongeren en daarmee nog eens worden overstelpt met fake news en complottheorieën.
Verkeerde denkbeelden en desinformatie laten echter wel hun stempel achter bij vele zwakke mensen of zij die het gemakkelijkst kunnen gemanipuleerd worden. Eger nog , want ze resulteren in het stimuleren van een verkeerde gedragshouding en wereldbeeld . Het apocalyptische karakter en de verklaring dat het eind der tijden nadert is daar één van de vele uitwassen van.
Een moslim gelooft en zou moeten weten , als hij nu éénmaal ziek wordt , dan moet beseffen dat hetgeen hem/haar overkomt , eigenlijk een onderdeel is van de Qadar[4] of Goddelijke voorbeschikking , maar tegelijkertijd mag hij /zij zeker niet in het fatalisme vervallen waardoor hij /zij de voorzorgsmaatregelen en behandeling bewust op zij gaat leggen. Stel dat je niet kan zwemmen en verdrinkt dan ben je in theorie gestorven met een voorbeschikking maar door te leren zwemmen kan je uw leven of het leven van anderen redden door een andere voorbeschikking of Qadar te vervullen .
Zoals de tweede kalief , Omar ibn al-Chattab r.a. ( gest. 644 ) repliceerde op Abu Ubayda ibn al-Jarrah r.a. ( gest. 639 ) ( die vond dat ze een land waarin de pest bevond toch moesten betreden en niet van Godsbepaling mochten vluchten : waarop een andere metgezel ; Abderrahman Ibn Awf , Omar bijstond door te zeggen : ik heb de profeet horen zeggen dat als er de pest of ( andere besmettelijke ziektes ) in een land zou uitbreken het zeker niet te betreden en als jullie zich in dat land zouden bevinden , deze niet te verlaten . Hierop wou Omar aantonen aan Abu Ubayda dat een moslim eigenlijk vlucht van de éné Qadar naar de andere Qadar[5] en daarmee niet zondigt of iets onislamitisch doet.
Verkeerde opvattingen ongemoeid laten doen meer kwaad dan goed en het is in die context dat ze o.m. door instrumentele en apocalyptische ideeën het gezond verstand en het inschakelen van wereldse middelen verdringen en verkeerde beslissingen nemen.
Een dergelijke bewustzijnsverruiming en correcte wereldbeeld beklemtoning in ons huidige tijdsklimaat is van wezenlijk belang . We doen het vandaag door godsdienstbeleving met een wetenschappelijke rede uit te oefenen en door alle ( wereldse ) middelen in te schakelen -wat op zich een islamitische plicht is - om het volksgezondheid zonder enige voorwaarde te garanderen.
Een andere reden waarom men vervalt in het complot denken , is als je hoort dat er op het ministerie van defensie , zij zich op Bio - terrorisme en op resistente bacteriën volop voor bereiden - door onder meer in te zetten op fagotherapie [6] een klassieke wetenschapsonderzoeken dat niet nieuw is , maar in tijden van crisis wel voor zulke misverstanden kunnen zorgen als ze gelijktijdig - in de media - een zekere buiten proportionele aandacht krijgen of er een simultaniteit optreedt met de lopende crisis .
Ja , het klopt dat bepaalde symptomen bij het inhaleren van deze bacteriën zoals : Anthrax of beter gekend als miltvuur over het algemeen hetzelfde lijken te zijn : hoge koorts , moeilijke ademhaling enz…toch duiden deze gelijkenissen echter nog niet op een uitsluitsel dat de verspreiding van Corona of andere virussen ( met uitzondering van de aanslag in Japan ) [7] met opzet en met kwade wil werd verspreid zoals sommigen suggereren . We zien trouwens dat mediawijsheid met de dag belangrijker wordt om de percepties te kaderen en verkeerde insinuaties weg te houden.
We zien zelfs dat sommigen het nog eens zogezegd religieus gaan verklaren als een soort ziekte van God en deze dan nog eens via sociale media ruim gaan delen. Vandaar het belang van dit artikel om enkele zaken recht te zetten en een islamitische theorie op besmettelijke ziektes en hoe men ermee moet omgaan , duidelijk te stellen . Ook al is dit domein overgelaten aan de experten ter zake en het zijn zij die de gepaste antwoorden kunnen formuleren. Als het gaat over geneeskunde zoals ons geval met corona , dan krijgen zij het laatste woord en worden hun aanbevelingen nauw opgevolgd.
Wereldwijd zien we verschillende manieren van aanpak
Het Angelsaksisch model , nadat Trump een in en uitreisverbod van alle vluchten van en naar Europa heeft aangekondigd op 13/03/2020 , uitgezonderd Groot-Brittannië werd door velen met Argusogen bekeken . Ze vroegen zich af of dit geselecteerd verbod tegen de Europese Unie in coronatijden geen bewuste economische profijt wordt uitgespeeld ?
De Britse overheid heeft de sociale contacten zoals het sluiten van scholen en het verbod van grote sportevenementen geschuwd en koos eerder voor de zogenaamde Nudge theory , Nudging is een motivatietechniek in de gedragspsychologie en is een onderdeel van een bredere sociale marketing strategie dat het gedrag waarbij mensen op een voorspelbare manier bewust wordt beïnvloedt en zij subtiel worden gestimuleerd om zich op een gewenste wijze te gedragen. Nudging gaat hier om de bevolking tot goede gedragscodes te stimuleren zoals het wassen van de handen, het gezicht niet aan te raken , thuis blijven voor diegene die zich niet goed voelen en aan zelfisolatie doen , als je ziet dat het nodig is.[8] Zonder daarbij keuzes te beperken .
Daarnaast lezen we in een Britse gezondheidsdocument dat gewag maakt dat de duur van het coronavirus en dat het nog zeker 12 maanden lang zal blijven duren ( lente 2021 ) . Het rapport schrijft : Dat er in de warmere periodes , een teruggang opgemerkt zal worden, voornamelijk in de zomer , eind juni. Maar , het is wel zo dat het medische Public Health Engeland document ook onthult dat er in de UK op z’n minst 7.9 miljoen mensen opgenomen zullen worden in de ziekenhuizen , dat ongeveer is 15 procent van de bevolking . [9]
Zeker na de recente maatregelen van de Belgische overheid die haar verantwoordelijkheid nam en die een aantal regels heeft getroffen die van kracht zijn gegaan vanaf 14 maart tot en met drie april 2020 ( inclusief artsen en experten die duidelijke richtlijnen hebben uitgetekend ten bate van het publieke volksgezondheid en om het coronavirus te bestrijden ) Ook als de Basale reproductiegetal ( RO) van het coronavirus vrij onbekend is zoals de artsen tot heden constateren, zijn andere specialisten van mening dat deze besmettelijke virus op zijn minst 3 personen kan contamineren.
Als je dit in relatie brengt met de collectieve gebeden die door sommige moslimgeleerden ook drie personen ( als minimumgrens van een groep zien ) kunnen we dermate zeggen dat het verbod op gezamenlijke gebeden ( inclusief de vrijdagsgebeden ) dat door de moslimgemeenschap werd genomen in België en elders zeker een juiste en zelfs een dringende oordeel is , die zowel de gezondheid als welzijn en in lijn met de hoge doelstellingen van de islam staan en in overeenstemt met de geest van de islam en zijn leerstellingen die voor zowel moslims als dat van de algehele bevolking ten goede komt.
Daarom is het wel interessant om een islamitische kijk en blik te werpen op dit thema . Zekers als er discussies worden gevoerd waarom de gezamenlijke erediensten ook in kleinere moskeeën worden opgeschort. .Deze spontane en snelle opvolging van de richtlijnen van de overheid toont aan dat de moslims van dit land niet enkel hun solidariteit met het hele land betuigen , maar ook hun participatie en burgerschap volledig uiten en de plicht tot bescherming van leven en gezondheid en de hele samenleving van onheil en schadelijkheid mee helpen te vrijwaren.
De Koran waarschuwt om ons zelf niet te doen verzeilen in ongezonde situaties ( lees hier : alle drukke plaatsen waar je mogelijke risico’s oploopt om besmet te geraken en zeker als deze richtlijnen formeel en door specialisten nog eens worden bekrachtigd )
…En stort jullie niet eigenhandig in de ondergang en doet goed. God bemint hen die goed doen ( Koran 2 : 195 ).
Je doet ook wat je kan en wat binnen uw vermogen valt zoals expliciet vermeld in de koran : …En onderhoud jullie verplichtingen tegenover Allah in de mate van het mogelijke ( wat jullie aankunnen ) .( Koran 64 : 16 ) .
Dit is trouwens een normale procedure die niet nieuw is , ook al kan men daarover heel wat uiteenlopende meningen over vinden , zoals nu het geval met Corona in verschillende landen.
In Mekka zijn de bedevaartstochten waar jaarlijks meer dan 10 miljoen pelgrims ( 7.2 miljoen voor de kleine bedevaart tijdens de Ramadan en 2.5 voor de grote bedevaart) [10]komen voor onbepaalde duur opgeschort en de deuren voor het publiek voor uren gesloten. In Iran , rivaal van Saoedi Arabië , riep de woordvoerder van de heilige plaatsen voor de gelovige sjiieten in Qom dan weer tot het omgekeerde , er werd intussen gevraagd om juist wel te blijven komen naar Masoumeh[11] om daar gezamenlijk te bidden tegen de verspreiding van het virus .
Maar in de meeste islamitische landen werden zijn de gebeden voor onbepaalde duur opgeschort en voor het eerst werd de gezamenlijke gebeden rondom de Kaaba[12] opgeheven in de grote moskee ; in de Masjid Al Haram in Mekka . De laatste vrijdag beperkte het gebed zich tot een 5 tal rijen terwijl de capaciteit van de moskee meer dan één miljoen gelovigen aankan. Wetende dat zelfs de grote bedevaart of de Hadz meer dan 40 keer sinds het begin van de islamitische geschiedenis omwille van chaotische en gevaarlijke toestanden geannuleerd werd .De kleine bedevaart ( Omra ) met het hoge seizoen in aantocht , bij het begin van de maand ramadan ( 24 april 2020 ) , zal met de huidige drastische maatregelen dit jaar de ritus wereldwijd de pelgrims ongetwijfeld sterk beïnvloeden.
Islamitische richtlijnen ten aanzien van preventie
In tijden van crisis moet de vraagstelling binnen de geloofsgemeenschap als volgt worden gesteld : wat kan de islamitische leer en visie als meerwaarde bieden en welke bijdrage kan het leveren voor het algemeen belang , de samenleving en voor de hele mensheid ? Ten eerste moet men ten stelligste paniek en overdreven bezorgdheid vermijden . Om de zaken wat te relativeren en zeker niet te onderschatten kunnen we u een betere beeld geven over de aantallen en de oorzaken van sterfte mensen wereldwijd tot eind februari 2020 meegeven te geven : Coronavirus : 2360 , verkoudheid : 69 602 , malaria : 140584 , zelfdoding : 153 696 , verkeersongevallen : 193 479 , Hiv : 240 950 , Alcohol : 358 471 , roken 716 498 en kanker : 1 177 141 .
Het onnodig hamsteren zoals men vandaag ziet in bepaalde winkels is een zonde en wordt in de islam met verschillende Hadiths veroordeeld en ontraden .Het is ook onze taak om circulerende misconcepties over ziektes te weerleggen. De voorzorgsmaatregelen zoals reinheidsvoorschriften en het vermijden van grote en drukke bijeenkomsten ook in de grote en kleine moskeeën en alle rituele diensten ( vrijdagspreken , Koranlessen en de vijf dagelijkse gebeden ) tot nader orde opschorten. De richtlijnen van de overheid en de artsen en epidemiologen meehelpen te implementeren en alle campagnes ter preventie en sensibilisering zo wijd mogelijk te verspreiden.
Reinheid eerst
Voor de moslimgemeenschap dat het ritueel reinigen ( door vooraf telkens de geslachtsdelen te wassen of wat we Istindja noemen ) dat dagelijks door moslims wordt uitgevoerd , bestaat vervolgens uit 8 stappen, hier nogmaals ter herinnering gebracht :
1. Drie keer de handen wassen
2. Drie keer de mond spoelen
3. De neus wassen door 3 keer ( in en uit te snuiten )
4. Drie keer het hele gezicht wassen
5. Drie keer de onderarmen wassen tot en met de elleboog, men begint met de rechterarm
6. Het hoofd tot de nek met de handen vegen, of een gedeelte van het hoofd
7. Één keer de oren wassen
8. Drie keer de voeten wassen, tot aan de enkels
Naast de religieuze wassingen is het opvolgen van het advies van de WHO cruciaal door om de 1 à 2 uur de handen nog eens extra te wassen omwille van gezondheidsredenen .
Reinheid en hygiëne worden in acht genomen inzake voeding , kledij en toiletbezoek .
Mensen met besmettelijke ziektes of risicogroepen vermijden .
Ziekte is een vermaning
Ziekte wordt door sommigen als goddelijke bestraffing gezien , terwijl het in de islamitische theologie daarnaast veel ruimer wordt benadert en uitgelegd . Het kan ook een beproeving zijn , een zuivering , een beloning , een impuls om zoveel mogelijk goede daden te verrichten en om geduld en volharding bij rampspoeden te betonen . In uitbreiding kunnen ziektes tevens een waarschuwing zijn voor de maatschappij om zichzelf te verbeteren en verderf op aarde te stoppen.
Men zoekt godsbescherming tegen ziektes
In een reeks Hadiths worden vele smeekbedes gedaan om zich spiritueel te sterken door na elke gebed te zeggen : “ O God , ik zoek mijn toevlucht bij U tegen lepra enkrankzinnigheid, en melaatsheid en tegen slechte ( besmettelijke ) ziektes : Allahuma inni a’uzubika minal Barasi wal junoni wal juzami wa min sayyiil asqaam. [13]
Daarnaast wordt ook gewaarschuwd dat in tijden van crisis , religie niet mag misbruikt worden door het minachten van wetenschappelijke kennis waardoor men vervalt in obscurantisme en bijgeloof en de adviezen van WHO en de ministeries van volksgezondheid en de gespecialiseerde artsen gemakshalve gaat bespotten of erger nog ze zelf totaal in twijfel gaat trekken.
Welke bijdrage ?
De moslims kunnen alvast bijdragen door enerzijds de verspreiding van het coronavirus tegen te houden doordat alle collectieve religieuze activiteiten en rituelen binnen en buiten de moskee te staken en daar niet lichtzinnig ermee om te springen.
De richtlijnen van de Belgische overheid en de maatregelen strikt na te leven en solidair te zijn met alle burgers en in het bijzonder de zwakken in onze maatschappij.
De preventieve maatregelen binnen de moslimgemeenschap verder verspreiden en indien nodig verdere acties ondersteunen .
Gebruik maken van de technologie en smartphones om via afstand de mensen die vragen hebben of dringende hulp nodig hebben die dan ook effectief te helpen door hen zelf op een juiste manier ten rade bij te staan of door hen door te verwijzen naar hun huisarts.
De mensen in uw stad of wijk die gekozen hebben om een tweetal weken in zelfisolatie te gaan in hun brievenbus een brief achterlaten met uw correcte gegevens en telefoon om hen eventueel een handje te helpen voor noodzakelijke boodschappen of andere humanitaire diensten te verlenen.
Ten slotte
Islam als religie en zijn regelgevingen gebaseerd op de openbaring en op een aantal leefregels stipuleert dat steeds het geluk , welzijn en gezondheid van de mens prevaleren en dat deze drie uitgangspunten als prioritaire doelstellingen voorop moeten worden opgesteld. Daarom zei de grote Andalusische geleerde Ash Shâtibî ( gest. 1388 ) in zijn boek Al Muwâfaqât [14] dat drie van de vijf hoge doelstellingen binnen de islam allemaal gerelateerd zijn met gezondheid ( leven, verstand en nageslacht ) en men er alles voor moet doen om deze ook systematisch te beschermen en alles wat deze in het gedrang kan brengen moet worden wegwerkt. Ook is het zo , dat moslims in hun smeekbede veelvuldig om ‘Afiya en gezondheid moeten vragen . De profeet zei : Vraag aan Allah om ‘Afiya ( welzijn ) want waarlijk niemand heeft na oprecht geloof iets beters ontvangen dan welzijn [15]
In de koran lezen we : En als ik ziek ben , is het niemand anders dan Hij die mij geneest van ziektes die hij niet heeft bepaald zonder hun genezing. Koran 26 :80. Het behoort trouwens tot één van de belangrijkste gedragsregels tegenover besmettelijke ziektes om daar afstand van te nemen enerzijds en zichzelf te isoleren ( in quarantaine te plaatsen om verdere besmettingen tegen te houden . Hadith van Abu Hurayra : degene ( die dromedarissen hebben ) en ziektedragers zijn mogen de andere gezonde niet infecteren . [16] En naar analogie , idem dito als het over mensen gaat . … Vlucht van lepra ( drager van de besmettelijke lepra ziekte , in het Arabisch wordt het met de term “ djudhaam “ aangeduid ) zoals u van een leeuw wegloopt [17]
Voor alle islamitische verplichtingen zijn de voornaamste geldigheidsvoorwaarden van kracht :
De fysieke , geestelijke en verstandelijke gezondheid , wie niet gezond is kan met andere woorden ook niet de plichten vervullen die hem door God zijn opgeschreven. Een gezond verstand is een noodzakelijke voorwaarde voor toerekenbaarheid en zonder dit , is de persoon geheel ontoerekeningsvatbaar . Het zorgen , behouden en beschermen van uw gezondheid is van kapitaal belang en we moeten het ook zo behouden en alle zaken die indruisen tegen de bescherming van ons leven , ons welzijn en gezondheid en mogelijks het ook in gevaar zou kunnen brengen ten alle tijden en overal te vermijden . we lezen nog verder in andere Schriftuurlijke teksten , zoals in deze authentieke Hadith waarin de profeet zei :
“ Men mag zichzelf en anderen geen schade toebrengen “ [18]
Het is overduidelijk dat de basisteksten en leerstellingen omtrent de omgang met ( besmettelijke ) ziektes en hun betekenis in de hedendaagse tijd zoals de pandemie van het coronavirus , perfect kunnen worden toegepast .
De juiste islamitische antwoorden en hun bijdrage , bevorderen volksgezondheid en het algemeen welzijn in het land . De religieuze instituties zoals moskeeën en islamitische centra zouden er ook moeten op toezien dat ze intern verder kunnen worden opgebouwd om uit te groeien tot multifunctionele centra waar verkeerde religieuze gebruiken omtrent behandeling , preventie en genezingsprocessen wordt gecorrigeerd en de richtlijnen die door de overheid en deskundigen worden voorgesteld in de toekomst nationaal en lokaal beter en ruimer verder communiceren om zo een maximaal bereik en relevantie te kunnen garanderen bij de gehele bevolking.