Sinds het uitbreken van het nieuwe Coronavirus in de stad Wuhan in  China ,  eind december 2019 ; zijn de gesprekken en debatten over het coronavirus wereldwijd en ook hier bij ons in België ,  niet meer weg te denken . Het gaat  zelfs zover ,  dat het impact ( Sociaal-economisch , Fysisch –Psychisch en ja zelfs Menselijk en Religieus ) overweldigend is.

 

De gevolgen zijn zo ingrijpend dat ze  op ons dagdagelijkse leven-  dezer dagen-  zeker niet te overzien zijn .  Volgens de website , worldmeter [1] zitten we tot het schrijven van dit artikel ( 02/04/2020 )  met een aantal slachtoffers van het   coronavirus , medische term  (SARS - CoV- 2  wat de ziekte COVID-19 veroorzaakt.   Covid-19  ( dat  begint met koorts  dan  hoest en vervolgens  kortademigheid veroorzaakt  )  al aan  48 135   doden en met  937 783 besmet   in  180  landen.   In België alleen al ,  zijn er  in totaal 13 964  positief getest en zijn er al 828 mensen overleden. Het goede nieuws is  wel , dat er reeds  200 317 patiënten al  genezen zijn en  Nu een trend van teruggang is op te merken qua infecties   in China waar de virus zich voor het eerst de kop opstak.

 

Corona komt van het Latijns  en staat als  benaming voor kroon,  gezien de virus  door haar puntige vorm op die van een kroon lijkt. De Wereldgezondheidsorganisatie ( WHO)  heeft het Covid-19 in haar  persconferentie  op 11 maart 2020 uitgeroepen tot een pandemie[2] en verklaarde dat  zijn snelle verspreiding gebeurt via minuscule vochtdruppels  door te hoesten of te niezen of iemand aan te raken  .Het is ook een zoönotischvirus dat van dieren op mensen kan worden overgedragen.[3]

 

Niet enkel de massa van informatie of  opbod ervan die we dagelijks opvangen , maar ook de speculaties die worden gedaan   betreffende de CBRN  ( chemische , biologische , radio-logische en nucleaire )  dreigingen  wegen  zo zwaar  dat ze verkeerde denkbeelden in de hand werken en ervoor zorgen dat deze op een ongeziene wijze zo snel  verspreiden en  circuleren  voornamelijk bij  jongeren en daarmee nog eens worden overstelpt met fake news en complottheorieën.

 

Verkeerde denkbeelden en desinformatie  laten echter wel  hun stempel achter bij vele zwakke mensen of zij die het gemakkelijkst kunnen gemanipuleerd worden. Eger nog , want ze resulteren in het stimuleren van een verkeerde gedragshouding en wereldbeeld .   Het apocalyptische karakter en de verklaring  dat het eind der tijden nadert is daar één van de vele uitwassen  van. 

 

Een moslim gelooft en zou moeten weten   , als hij nu éénmaal  ziek wordt ,  dan moet beseffen dat  hetgeen hem/haar overkomt ,  eigenlijk  een onderdeel is van de Qadar[4] of  Goddelijke voorbeschikking ,  maar tegelijkertijd mag hij /zij zeker niet in het fatalisme vervallen waardoor hij /zij de voorzorgsmaatregelen en behandeling  bewust op zij gaat leggen.  Stel dat je niet kan zwemmen en  verdrinkt dan ben je in theorie  gestorven met een voorbeschikking maar door te leren zwemmen kan je uw leven of het leven van anderen redden door een andere voorbeschikking of Qadar te vervullen .

 

 Zoals de tweede kalief ,  Omar ibn al-Chattab r.a. ( gest. 644 )  repliceerde op Abu Ubayda ibn al-Jarrah r.a.  ( gest. 639 ) ( die vond dat ze een land waarin de pest bevond toch moesten betreden en niet van Godsbepaling mochten vluchten :   waarop een andere metgezel ;  Abderrahman Ibn Awf  , Omar bijstond door te zeggen  :  ik heb de profeet horen zeggen dat als er  de pest  of ( andere besmettelijke ziektes )  in een land zou uitbreken het zeker niet  te betreden en als jullie zich in dat land  zouden bevinden , deze  niet te verlaten .  Hierop wou Omar aantonen  aan  Abu Ubayda dat een moslim  eigenlijk vlucht van de éné Qadar naar de andere Qadar[5]  en daarmee niet zondigt of iets  onislamitisch doet.

 

Verkeerde opvattingen ongemoeid laten  doen meer kwaad dan goed en het is in die context  dat ze o.m. door instrumentele en apocalyptische ideeën het gezond verstand en het inschakelen van wereldse middelen verdringen en verkeerde beslissingen nemen.

 

Een dergelijke bewustzijnsverruiming en correcte wereldbeeld  beklemtoning  in ons huidige tijdsklimaat  is van wezenlijk belang  . We doen het  vandaag door godsdienstbeleving met een wetenschappelijke rede uit te oefenen en door alle ( wereldse )  middelen in te schakelen  -wat op zich een islamitische plicht is -  om het volksgezondheid zonder  enige voorwaarde te garanderen.

 

Een andere reden waarom men vervalt in het complot denken ,  is als  je hoort dat er op het ministerie van defensie , zij zich op Bio - terrorisme  en op resistente bacteriën  volop voor bereiden - door onder meer  in te zetten op fagotherapie [6]   een klassieke wetenschapsonderzoeken dat  niet nieuw is ,  maar in tijden van crisis wel voor zulke misverstanden kunnen zorgen als ze gelijktijdig -  in de media -   een zekere  buiten proportionele aandacht  krijgen of er een simultaniteit optreedt met de  lopende crisis .

 

Ja , het klopt  dat bepaalde symptomen bij het inhaleren van deze bacteriën zoals :   Anthrax of beter gekend als miltvuur  over het algemeen hetzelfde lijken te zijn   :  hoge koorts , moeilijke ademhaling enz…toch duiden  deze gelijkenissen echter nog niet op een uitsluitsel dat de  verspreiding van Corona  of andere virussen ( met uitzondering van de aanslag in Japan )  [7]  met opzet en met kwade wil werd verspreid zoals sommigen suggereren . We zien trouwens dat mediawijsheid met de dag belangrijker wordt om de percepties te kaderen en verkeerde insinuaties weg te houden.

 

 We zien zelfs dat sommigen  het nog eens zogezegd  religieus  gaan verklaren als een soort  ziekte van God en  deze dan nog eens via sociale media ruim  gaan delen. Vandaar het belang van dit artikel om enkele  zaken recht te zetten en  een islamitische theorie op  besmettelijke ziektes en hoe men ermee  moet omgaan , duidelijk te stellen . Ook al is dit domein overgelaten aan de experten ter zake en het zijn zij die de gepaste antwoorden kunnen formuleren. Als het gaat over geneeskunde zoals  ons geval met  corona  , dan krijgen zij het laatste woord en worden hun aanbevelingen nauw opgevolgd. 

 

Wereldwijd zien we verschillende manieren van aanpak

Het Angelsaksisch model , nadat Trump  een in en uitreisverbod van alle vluchten  van en naar Europa heeft aangekondigd  op 13/03/2020  , uitgezonderd Groot-Brittannië   werd door velen met Argusogen bekeken  . Ze vroegen zich af of  dit geselecteerd  verbod tegen  de Europese Unie  in coronatijden   geen  bewuste economische  profijt  wordt uitgespeeld  ?

 

De Britse overheid heeft de  sociale contacten  zoals het sluiten van scholen en  het verbod van grote sportevenementen  geschuwd en koos eerder voor de zogenaamde Nudge theory , Nudging  is een  motivatietechniek in de gedragspsychologie  en is  een onderdeel  van een bredere sociale marketing strategie dat het gedrag waarbij  mensen op een voorspelbare manier   bewust wordt beïnvloedt en zij  subtiel worden gestimuleerd om zich op een gewenste wijze te gedragen. Nudging  gaat hier om  de bevolking  tot goede gedragscodes te stimuleren zoals het wassen van de handen, het gezicht niet aan te raken ,  thuis blijven voor diegene die zich niet goed voelen en  aan zelfisolatie  doen , als je ziet dat het nodig is.[8] Zonder daarbij keuzes te beperken .

 

Daarnaast lezen we  in een Britse gezondheidsdocument dat gewag maakt dat de duur van het coronavirus en dat het nog zeker 12 maanden lang zal blijven duren ( lente 2021 ) . Het rapport schrijft : Dat  er in de warmere periodes , een teruggang opgemerkt  zal worden, voornamelijk  in de zomer , eind juni. Maar , het is wel zo dat het medische Public Health Engeland document  ook onthult dat er in de UK  op z’n minst 7.9 miljoen mensen opgenomen zullen worden in de ziekenhuizen , dat ongeveer  is 15 procent van de bevolking . [9]

 

Zeker  na de recente maatregelen van de Belgische overheid  die haar verantwoordelijkheid nam en die een aantal regels heeft getroffen die van kracht zijn gegaan vanaf 14 maart  tot en met drie april 2020 (  inclusief artsen en experten  die  duidelijke richtlijnen hebben  uitgetekend  ten bate van het publieke volksgezondheid en om  het coronavirus te bestrijden )  Ook als de Basale reproductiegetal ( RO)  van het coronavirus vrij  onbekend is zoals de artsen tot heden constateren, zijn andere specialisten  van mening dat deze besmettelijke virus  op zijn minst 3 personen kan contamineren.

 

Als je dit in relatie brengt met de collectieve gebeden die door sommige  moslimgeleerden  ook  drie personen ( als  minimumgrens  van een groep zien )   kunnen we dermate zeggen dat het verbod op gezamenlijke gebeden ( inclusief de vrijdagsgebeden )  dat door de moslimgemeenschap werd genomen in België en elders zeker een juiste en zelfs een dringende oordeel is , die  zowel de gezondheid als  welzijn en in lijn met de hoge doelstellingen van de islam staan en in overeenstemt  met de  geest van de islam en zijn leerstellingen  die voor zowel moslims als dat van de algehele bevolking ten goede komt.

 

Daarom is het wel interessant om een islamitische kijk en blik te werpen op dit thema . Zekers als er discussies worden gevoerd waarom de gezamenlijke erediensten ook in kleinere moskeeën worden  opgeschort. .Deze spontane en snelle opvolging van de richtlijnen van de overheid toont aan dat de moslims van dit land niet  enkel  hun solidariteit met het hele land betuigen , maar ook hun participatie en burgerschap volledig uiten en de plicht tot bescherming van leven en  gezondheid en de hele samenleving van onheil en schadelijkheid mee helpen te vrijwaren.

De Koran waarschuwt om ons zelf niet te  doen verzeilen in  ongezonde situaties ( lees hier : alle drukke plaatsen waar je mogelijke risico’s oploopt om besmet te geraken en zeker als deze richtlijnen formeel en door specialisten nog eens worden  bekrachtigd )

 

 …En stort jullie niet eigenhandig in de ondergang en doet goed. God bemint hen die goed doen ( Koran 2 : 195 ).

 Je doet ook wat je kan en wat binnen uw vermogen valt zoals expliciet vermeld  in de koran  : …En onderhoud jullie verplichtingen tegenover Allah in de mate van het mogelijke ( wat jullie aankunnen ) .( Koran 64 : 16 ) .

 

Dit is trouwens een normale procedure die  niet nieuw is , ook al kan men daarover heel wat uiteenlopende meningen over  vinden , zoals nu het geval met Corona  in verschillende landen.

 

In Mekka zijn de bedevaartstochten waar jaarlijks  meer dan 10 miljoen pelgrims    ( 7.2 miljoen voor de kleine  bedevaart tijdens de Ramadan en 2.5 voor de grote bedevaart) [10]komen voor onbepaalde duur opgeschort en  de deuren  voor  het publiek voor uren  gesloten. In Iran , rivaal van Saoedi Arabië ,   riep de woordvoerder van de heilige plaatsen voor de gelovige sjiieten  in Qom dan weer tot het omgekeerde ,   er  werd  intussen  gevraagd  om juist wel  te blijven komen naar Masoumeh[11] om daar gezamenlijk te bidden tegen de verspreiding van het virus .

 

Maar in de meeste islamitische landen werden zijn de gebeden voor onbepaalde duur opgeschort en voor het eerst  werd de gezamenlijke  gebeden rondom de Kaaba[12] opgeheven in de grote moskee ; in de Masjid Al Haram in Mekka .  De laatste vrijdag beperkte het gebed zich tot een 5 tal rijen terwijl de capaciteit van de moskee meer dan één  miljoen gelovigen  aankan. Wetende dat zelfs de grote bedevaart of de Hadz meer dan 40 keer sinds het begin van de islamitische geschiedenis omwille van  chaotische en gevaarlijke toestanden geannuleerd  werd .De kleine bedevaart ( Omra ) met het hoge seizoen  in aantocht ,  bij het begin  van de maand ramadan ( 24 april 2020 ) , zal met de huidige  drastische maatregelen dit jaar  de ritus  wereldwijd de  pelgrims ongetwijfeld sterk  beïnvloeden.

 

Islamitische richtlijnen ten aanzien van preventie

In tijden van crisis moet de vraagstelling  binnen de  geloofsgemeenschap als volgt worden gesteld  :  wat kan de islamitische leer en visie als meerwaarde  bieden en welke  bijdrage  kan het   leveren voor  het algemeen belang , de samenleving en voor  de hele mensheid  ?  Ten eerste moet men ten stelligste paniek en overdreven bezorgdheid vermijden . Om de zaken wat te relativeren en zeker niet te onderschatten  kunnen we u een betere  beeld  geven  over de aantallen  en de oorzaken  van sterfte  mensen  wereldwijd  tot eind februari 2020 meegeven  te geven :   Coronavirus : 2360 , verkoudheid : 69 602 , malaria : 140584 , zelfdoding : 153 696 ,  verkeersongevallen : 193 479 , Hiv  : 240 950  ,  Alcohol : 358 471  ,  roken 716 498  en  kanker :  1 177 141 .

 

Het onnodig hamsteren  zoals men vandaag ziet in bepaalde  winkels  is een zonde en wordt in de islam met verschillende Hadiths  veroordeeld en  ontraden .Het is ook onze taak om  circulerende misconcepties over ziektes  te weerleggen.  De voorzorgsmaatregelen zoals reinheidsvoorschriften en het vermijden  van grote en drukke bijeenkomsten ook in de grote en kleine moskeeën en alle rituele diensten ( vrijdagspreken , Koranlessen en de vijf dagelijkse gebeden )  tot nader orde opschorten. De richtlijnen van de overheid en  de artsen en epidemiologen  meehelpen te implementeren en alle campagnes ter preventie en sensibilisering zo wijd mogelijk te verspreiden.

 

Reinheid eerst

 

Voor de moslimgemeenschap dat het  ritueel reinigen ( door vooraf telkens  de geslachtsdelen te wassen  of  wat we Istindja  noemen ) dat dagelijks door moslims wordt uitgevoerd , bestaat vervolgens  uit 8 stappen,  hier nogmaals ter herinnering gebracht  :

 

1. Drie keer de handen wassen

2. Drie keer de mond spoelen

3. De neus wassen door 3 keer (  in en uit te snuiten  )

4. Drie keer het hele gezicht wassen

5. Drie keer de onderarmen wassen tot en met de elleboog, men begint met de rechterarm

6. Het hoofd tot de nek met de handen vegen, of een gedeelte van het hoofd

7. Één keer de oren wassen

8. Drie keer de voeten wassen, tot aan de enkels

Naast de religieuze wassingen  is het opvolgen van het advies van de WHO cruciaal   door om de 1 à 2 uur de handen nog eens extra te wassen omwille van gezondheidsredenen .

Reinheid en hygiëne worden in acht genomen inzake voeding , kledij en toiletbezoek .

Mensen met besmettelijke ziektes  of risicogroepen vermijden .

 

 

Ziekte is een vermaning

Ziekte wordt door sommigen  als goddelijke bestraffing  gezien , terwijl het in de islamitische theologie daarnaast  veel ruimer  wordt benadert en uitgelegd . Het kan ook  een beproeving  zijn , een zuivering , een beloning ,  een impuls om zoveel mogelijk goede daden te verrichten en om geduld en volharding bij rampspoeden  te betonen . In uitbreiding kunnen ziektes  tevens een waarschuwing zijn voor de maatschappij   om zichzelf te verbeteren en verderf op aarde te stoppen.

 

Men zoekt godsbescherming tegen ziektes

In een reeks Hadiths worden vele smeekbedes gedaan om zich spiritueel te sterken door na elke gebed  te zeggen  : “ O God , ik zoek mijn toevlucht bij U tegen  lepra enkrankzinnigheid, en  melaatsheid en tegen slechte (  besmettelijke ) ziektes  : Allahuma inni a’uzubika minal Barasi wal junoni wal juzami wa min sayyiil asqaam. [13]

Daarnaast wordt ook gewaarschuwd dat in tijden van crisis , religie niet mag misbruikt worden door  het minachten van wetenschappelijke kennis  waardoor men  vervalt in obscurantisme en bijgeloof  en de  adviezen van WHO en de ministeries van volksgezondheid en de gespecialiseerde artsen gemakshalve gaat  bespotten of erger nog  ze zelf  totaal in twijfel gaat trekken.

 

Welke bijdrage ?

De moslims kunnen alvast bijdragen door enerzijds de verspreiding van het coronavirus tegen te houden  doordat alle  collectieve religieuze activiteiten en rituelen  binnen en buiten de moskee te staken en daar niet lichtzinnig ermee om te springen.

De richtlijnen van de Belgische overheid en de maatregelen strikt na te leven en solidair te zijn met alle burgers en in het bijzonder de zwakken in onze maatschappij.

De preventieve maatregelen  binnen de moslimgemeenschap verder verspreiden en indien nodig  verdere acties ondersteunen .

Gebruik maken van de technologie en smartphones om via afstand de mensen die vragen hebben of dringende hulp nodig hebben die dan ook  effectief te  helpen door hen zelf op een juiste manier  ten rade bij te staan  of door hen  door te verwijzen naar hun huisarts.

De mensen in uw stad of wijk die gekozen hebben om  een tweetal  weken  in  zelfisolatie te gaan   in hun brievenbus  een brief achterlaten  met uw correcte gegevens en telefoon om hen eventueel een handje te helpen voor noodzakelijke boodschappen of  andere humanitaire diensten te verlenen.

 

Ten slotte

 

Islam als religie en zijn regelgevingen  gebaseerd op de openbaring en op een aantal leefregels  stipuleert dat steeds het geluk , welzijn en gezondheid van de mens  prevaleren  en   dat deze drie uitgangspunten als prioritaire doelstellingen  voorop moeten worden opgesteld. Daarom zei  de grote Andalusische geleerde  Ash Shâtibî ( gest. 1388 )  in zijn boek Al Muwâfaqât [14]   dat drie van de vijf hoge doelstellingen binnen de islam allemaal gerelateerd  zijn met  gezondheid ( leven, verstand en nageslacht ) en men er alles voor moet doen om deze ook systematisch te beschermen en alles wat deze in het gedrang kan brengen moet  worden wegwerkt. Ook is het zo ,  dat moslims in hun smeekbede veelvuldig om  ‘Afiya en gezondheid  moeten vragen . De profeet zei : Vraag aan Allah om ‘Afiya ( welzijn ) want  waarlijk niemand heeft na oprecht geloof iets beters ontvangen dan welzijn [15]

 

In de koran lezen we :  En als ik ziek ben , is het niemand anders dan Hij die mij geneest van ziektes die hij niet heeft bepaald zonder hun genezing.   Koran  26  :80. Het behoort trouwens tot één van de belangrijkste gedragsregels  tegenover besmettelijke ziektes om daar afstand van te nemen enerzijds en zichzelf te isoleren  ( in quarantaine te plaatsen om verdere besmettingen tegen te houden .   Hadith van Abu Hurayra :   degene  ( die dromedarissen hebben ) en  ziektedragers zijn   mogen  de andere  gezonde  niet infecteren . [16]  En naar analogie , idem dito als het over mensen gaat .  … Vlucht  van lepra (  drager van  de besmettelijke lepra ziekte ,  in het Arabisch wordt het met de term  “ djudhaam “ aangeduid ) zoals u van een leeuw wegloopt [17]

 

Voor alle islamitische verplichtingen zijn de voornaamste geldigheidsvoorwaarden van kracht :

 

De fysieke ,  geestelijke en verstandelijke gezondheid , wie niet gezond is kan met andere woorden ook niet de plichten vervullen die hem door God zijn opgeschreven.  Een gezond verstand  is een noodzakelijke voorwaarde voor toerekenbaarheid en zonder dit ,  is de persoon geheel ontoerekeningsvatbaar . Het zorgen ,  behouden en beschermen van uw gezondheid is van kapitaal belang  en  we moeten het ook zo behouden en alle zaken  die  indruisen tegen de bescherming van ons leven  , ons welzijn en gezondheid en mogelijks het ook  in gevaar  zou kunnen brengen ten alle tijden en overal te vermijden . we lezen nog verder in andere Schriftuurlijke teksten  , zoals in deze authentieke Hadith  waarin  de profeet zei :

 

“ Men mag zichzelf en anderen geen schade toebrengen “ [18]

 

Het is overduidelijk dat   de basisteksten en leerstellingen  omtrent de omgang met  ( besmettelijke ) ziektes en hun betekenis in de hedendaagse  tijd  zoals de pandemie van het coronavirus  , perfect  kunnen worden toegepast .

De juiste  islamitische antwoorden en hun bijdrage ,  bevorderen   volksgezondheid en  het algemeen welzijn in het land  . De religieuze instituties zoals moskeeën  en islamitische centra zouden er ook moeten op toezien  dat ze  intern verder  kunnen worden opgebouwd om uit te groeien tot  multifunctionele centra waar verkeerde religieuze gebruiken omtrent behandeling , preventie en genezingsprocessen  wordt gecorrigeerd en  de richtlijnen die door de overheid en deskundigen worden voorgesteld in de toekomst nationaal en lokaal beter en ruimer  verder communiceren  om zo  een maximaal bereik en relevantie te kunnen garanderen bij de gehele bevolking.